ماده اولیه آجر دست‌ساز خاک رس است. خاک رس از معادن مخصوص حمل و بهکارخانه انتقال داده میشود. خاک رس استفاده شده بستگی به رنگ آجر به صورت طبیعی دارای مواد کانی و فلزات و درصد بسیار بسیار اندکی مواد آلی می‌باشد. خاک رس آجرهای هورشید به دلیل تنوع رنگبندی از نقاط مختلف کشور تامین میشود.
آجر دست‌ساز به دسته‌ای از آجرها گفته میشود که عمل قالب زنی در آنها با دست انجام میشود. این روش تفاوت عمده‌ای در رخ و قیافه آجر دست‌ساز در مقایسه با آجرهای ماشینی ایجاد میکند.
تنوع رنگ آجرهای هورشید به خاطر نوع مواد اولیه و درجه حرارت پخت آنهاست. آجرها در محدوده درجه‌حرارت 800 درجه سانتی‌گراد تا 1150 درجه سانتی‌گراد پخته میشوند.
دست‌ساز بودن آجر اشاره به روش تولید و نسوز بودن آجر بستگی به ماده اولیه آجر دارد. آجرهای نسوز از خاک نسوز که از معادن مخصوص و اضافه کردن چندین ترکیب دیگر تولید میشوند. آجر نسوز هم میتواند به صورت دست‌ساز تولید شود ولی آجرهای هورشید از نوع نسوز نیست و ماده اولیه آنها خاک رس می‌باشد.
